غلامرضا سازگار از جمله شاعران ثابت قدم در حوزه ادبيات آئيني است. او در هر قالب، هر وزن و هر مناسبت، هديهاي پسنديده و فاخر براي دوستداران اهل بيت (ع) دارد و روي پيشخوان شاعري او سرودههاي ذيقيمتي يافت ميشود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بسیج طلاب ، روز گذشته، همزمان با افتتاح دبيرخانه اولين كنگره شعر مذهبي، از پديدآورنده كتاب بسيار ارزشمند «نخل ميثم» ـ كه اشارتي به تخلص غلامرضا سازگار در عنوان آن ديده ميشود ـ تجليل شد. بهانه اين قدرشناسي و پاسداشت خدمت صادقانه و صالحانه سازگار در شعر مذهبي البته، رونمايي از كتاب «نخلستان» وي بود كه بعدها بايد به تورق آن بنشينيم و بيشتر دربارهاش سخن كنيم.
سازگار يك شاعر، آموزگار، مداح و سخنور همه فن حريف است و در جريان دستهبندي و گروهگرايي شاعران و مداحان اهل بيت (ع) او در ميان همه دستهها و جريانها بالانشين خواهد بود؛ چرا كه سابقه طولاني و قريب به 50 ساله او در ميان ذاكران سنتي ـ كه با لباس ويژه ستايشگران خاندان عصمت و طهارت (ع) شناخته ميشوند ـ و از طرفي، همنشيني او با مداحان نوگرا در مجامع مذهبي از جمله «مجمعالذاكرين حسيني» كه خود پايهگذار آن است، انكارشدني نيست.
سراينده «نخل ميثم» و هزاران مرثيه و غزل آئيني از آن رو با همه مجامع و محافل مذهبي اتفاق دارد كه از هيچ يك از آنها دوري نگزيده و انزوا و گوشهگزيني را عامل موفقيت شاعر قلمداد نكرده است. اين در حالي است كه بيشتر شاعران آئيني با انزواطلبي در پي خلوتي براي سرودن شعرهايي هستند كه از نظر غناي ادبي اغلب هرگز به شعرهاي سازگار نميرسد و در طول دوران اخير، اين شاعران قامتي كوتاهتر از سازگار داشتهاند.
يكي از موفقيتهاي سازگار، داشتن موجودي قابل اعتنا در گنجينه سرودههاي اوست. او اشعار فراواني در تمام زمينههاي مذهبي و آئيني دارد. مناجات، مرثيه، مولودي، بهاريه، نوحه، پنديات و ... در اوزان و قوافي فراوان در آثار او ديده ميشود. با اين حال، وسواس بسيار زياد او براي چاپ آثارش موجب شده تا همه اين كارها را به دست انتشار نسپارد و براي رساندن اين سرودهها به مخاطب، روشهاي گوناگوني را برگزيند.
گاهي كارهاي او در قالب مجموعه شعرهاي مناسبتي از سوي گردآورندگان اشعار آئيني مانند حسين باقري و محسن حافظي به دست مداحان و ذاكران ميرسد و گاهي خود او به صورت خصوصي برخي شعرهايش را در اختيار دوستداران اشعار آئيني قرار ميدهد. بنابراين، عصاره و چكيده شعرهاي او را در مجموعه قطور، متنوع و زيباي «نخل ميثم» ميتوان جستجو كرد كه اينك، نخلستان هم با انتخابهاي يوسفعلي ميرشكاك به آن اضافه شده است.
همانطور كه به اجمال اشاره شد، سازگار را ميتوان يك آموزگار و معلم توانا نيز خواند. در سالهاي نخستين پس از پيروزي انقلاب اسلامي كه مداحي در روشهاي تاريخي و قديمي خود درجا ميزد، اين او بود كه با گرد آوردن جوانان نوخاسته و نوگرا، مجمعالذاكرين حسيني را در تهران پديد آورد. اين مجمع، با آموزش ساده و بيپيرايه جوانان علاقهمند و معرفي مداحان، قاريان و ذاكران به جامعه مذهبي كشور، نه تنها روح تازهاي به كالبد مداحي كشور ما دميد، بلكه نوع آموزشهاي خود را به عنوان يك الگوي كاملاً موفق در سراسر كشور ترويج كرد. به گونهاي كه هماكنون محافل و مجامع فراواني با عنوان «مجمعالذاكرين» در تهران و ساير شهرستانهاي كشور مشغول تربيت و معرفي مداحان جوان هستند. سيداحمد صالحي خوانساري، علي فراهاني، مصطفي طالبيپور، حسين باقري، محمود تاري، محمد صادقي، حميد رمضانپور، مهدي غياثي و ... از اين مجمع به جامعه ذاكران معرفي شدند. حتي زهير سازگار، فرزند خود او نيز از شاگردان پدر در مجمع است.
سازگار همانند شاعران برجسته ادبيات آئيني بر تخت تواضع و ادب تكيه زده است و با وجود آنكه در سازمان تبليغات اسلامي به عنوان مسئول كانون مداحان مشغول به كار است يا روزانه به مجالس مختلفي دعوت ميشود، در بيشتر محافلي كه به ياد اهل بيت عصمت و طهارت (ع) تشكيل ميشود، شركت ميكند. حضور در جمع پرشور عزاداران حسيني در زادگاه خود (قم) و در شهرستانهاي كاشان و يزد، گويي از جمله تعهدان ديرين او نسبت به مردمان اين سه شهر در ايام محرم و صفر هر سال است.
مهمترين مميزهها و ويژگيهاي شعر غلامرضا سازگار را در روزآمدي، سادگي، تنوع و ولايي بودن سرودههاي او ميتوان جستجو كرد. حافظه تاريخي ملت ما روزي را به خاطر ميآورد كه سازگار درباره شهادت شهيد رجايي شعري سروده بود كه روي سخن شاعر در آن، بهشت زهرا، مدفن شهداي انقلاب اسلامي بود. تاريخيترين نگرش يك شاعر به يك قبرستان، اين بود كه سازگار، بهشت زهرا را كشوري خواند كه هم مردم عادي را در خود جاي داده و هم اينكه حالا رئيسجمهور و نخستوزير هم دارد! اين نگاه، نگرشي توأم با مكاشفه و جذابيت است.
در اين يادداشت، به دليل دوري از اطناب از شعرهاي سازگار نمونه نياوردم؛ چه اينكه بسياري از شعرهايي كه در روضههاي باصفا و مجالس ذكر مصيبت اهل بيت (ع) از سوي ذاكران و مخاطبان زمزمه ميشود، شعرهاي سازگار است. نوحههايي مانند «اي ماهي دريا برايت گريه كرده» براي امام حسن مجتبي (ع) از اين نمونههاست. سازگار نزديك به 80هزار بيت شعر در كتابهاي نخل ميثم (4 جلد)، آواي مجمع با عنوان مجمعالذاكرين (7 جلد)، ماه خون گرفته (2 جلد)، مرآت ولايت (2 جلد)، بهار امامت (يك جلد)، آتش مهر (يك جلد)، صيام تا قيام (يك جلد) منتشر شده و صدف نبوت (2 جلد) كه در 200 صفحه جيبي درباره شخصيت ولايت حضرت زهرا (س) سروده شده است، دارد. با اين حال، من تنها يك بيت از اين شاعر ولايي، خوشسخن و شيرينلهجه قمي انتخاب كردهام كه در پايان اين مطلب به شما هديه ميكنم:
همين است و همين است و همين است
تمام دين اميرالمؤمنين است
دیدگاه ها