اگر سؤال شود: چرا روزه در ماه رمضان واجب شده نه ماههای دیگر؟ در جواب گفته می‌‏شود: به‌خاطر اینکه ماه رمضان ماهی است که خداوند متعال در این ماه قرآن را نازل فرموده و بین حقّ و باطل تفرقه انداخته است. به گزارش پایگاه اینترنتی بسیج طلاب محدث عالیقدر شیخ صدوق به‌روایت از فضل‌بن شاذان (از یاران خاص امام رضا) پاسخ امام رضا علیه السلام را به سه سؤال درباره ماه رمضان بدین شرح مطرح می‌کند: اگر سؤال شود چرا مردم به روزه گرفتن امر شده‌اند؟ در جواب گفته می‌شود: تا درد گرسنگی و تشنگی را بیابند و درک نمایند و با درک این درد، بر فقر و نیاز خود در آخرت استدلال کنند، و بدین وسیله روزه‌دار خاشع و ذلیل و خاکسار و در ضمن به‌خاطر آنچه از ناحیه گرسنگی و تشنگی به وی متوجّه می‏‌گردد، صاحب اجر و عارف و صابر گردد، و در نتیجه مستحقّ ثواب می‌شود. مضافاً به این که روزه، شخص را از شهوات و امیال نفسانی حفظ و نگهداری می‏‌کند. و روزه در دنیا برای روزه‏ داران واعظی بوده و راضی‏ کننده ایشان است بر ادای تکالیف و در آخرت دلیل و راهنما (بر بهشت) می‏‌باشد. و بدین وسیله روزه‌دار سختی گرسنگی و تشنگی بر اهل فقر و مسکنت را نیز در دنیا لمس می‌کند و این باعث می‌گردد که آنچه را حقوق مالی و طلب فقرا از او هست، بپردازد. اگر سؤال شود: چرا روزه در ماه رمضان واجب شده نه ماههای دیگر؟ در جواب گفته می‌‏شود: به‌خاطر اینکه ماه رمضان ماهی است که خداوند متعال در این ماه قرآن را نازل فرموده و بین حقّ و باطل تفرقه انداخته، چنان که خود در قرآن فرموده: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ، هُدیً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی‏ وَ الْفُرْقانِ‏»، (ماه رمضان [همان ماه‏] است که در آن، قرآن فرو فرستاده شده است، [کتابی‏] که مردم را راهبر، و [متضمّن‏] دلایل آشکار هدایت، و [میزان‏] تشخیص حق از باطل است.) و در این ماه حضرت محمّد صلّی اللَّه علیه و آله به نبوّت برانگیخته شد. و در این ماه لیله القدر می‌باشد که از هزار ماه بهتر بوده و در آن هر فرمان حکیم، تفریق و توزیع می‏‌گردد و آن ابتدای سال بوده و آنچه از خیر و شرّ، ضرر و منفعت، روزی و مرگ است در آن برای انسان مقرّر می‏‌شود، و از این جهت به آن لیله القدر می‏‌گویند. اگر سؤال شود: چرا مردم فقط به روزه ماه رمضان امر شده‌اند نه به کمتر و نه به بیشتر از آن؟ در جواب گفته می‌شود: این متناسب با نیرو و توان بندگان بوده اعمّ از قوی و ضعیف، و همگان تا این اندازه با هم مشترک هستند و حقّ ــ عزّ و جلّ ــ واجبات را بر اساس اغلب اشیا و توان عمومی منظور می‌دارد، سپس به اهل ضعف تخفیف داده و آنها را مرخّص می‌نماید، چنانچه اهل قوّه و آنان را که توان دارند ترغیب در اضافه بر آن می‏‌نماید و اگر بر کمتر از آن صلاحیّت داشته باشند، البته تکلیف را در حقشان کاهش داده، همان طوری که اگر محتاج به بیش از آن باشند، تکلیف را نسبت به آنها افزایش‏ می‌دهد. منبع: علل الشرایع ج1 ص256 و عیون الاخبار ج2 ص116