ماه مبارک رمضان در آیین ایمان و پندار مومنان، فرصت مغتنمی برای تمرین اخلاق مداری و اجتناب از گناه و آلودگی است تا روح و جان انسان مهیای ورود به بهشت برین تنزیه و تزکیه و تهذیبی شود که ماحصل تنفس در این اوقات خدایی و آسمانی است.

 و همه چیز در این اوقات شریف یاریگر پدیدآمدن و حفظ و حراست این موقعیت می شود تا انسان بتواند هرچه بیشتر و بهتر به توشه گرفتن و گام نهادن در راه سعادت و عنایت و فلاح و رستگاری که زاییده این ماه شریف است موفق گردد.

تردیدی نیست که رسانه فراگیر تلویزیون در این مهم، نقشی اساسی دارد و در این میان قالب سریالهای تلویزیونی که پخش آن در بهترین و مهم ترین ساعات یعنی از لحظات پس از افطار تا پاسی از شب ادامه می یابد حضور و ظهوری منحصربفرد در اوقات مخاطبان این رسانه دارد.

سریالهای تلویزیونی سالهاست که به عنوان پاشنه آشیل رسانه تلویزیون در موقعیت بی‌نظیر مواجهه با مخاطبان در ماه رمضان و در بهترین موقعیت و فضای پخش، عرصه ای گردیده تا مدیران وبرنامه سازان از آن بهره گیرند و یا در گرداب آن گرفتار آیند. آنرا به مثابه فرصتی برای عینی کردن منویات مومنانه شان مورد استفاده قراردهند یا با اشتباه در فکر و تدبیر و تصمیم گیری از این موقعیت، تهدیدی بسازند بزرگ و اثرگذار و مخرب.

نقد و تحلیل این سریالها از جهت مضامین و تدابیر هنری و محتوای اخلاقی یا ضد اخلاقی شان از این جهت ها مهم است و وظیفه ای بر دوش اهالی نظر و آگاهان امر و عالمان دینی و رسانه ای تا سره از ناسره بازشناسانده شود و فضا برای اصلاح امور فراهم آید.

رمضان امسال در رسانه تلویزیون سه سریال اصلی از شبکه های اول و دوم و سوم روی آنتن رفت به نامهای «راز پنهان»، «چمدان» و «خداحافظ بچه».

اولی یک ملودرام-جنایی تلخ و نسبتا عصبیت زا، دومی یک شبه طنز نازل و سومی یک درام سرگردان میان فانتزی و تراژدی بود که وجه تراژدی آن هم در اصل ایده و نوع پرداخت و شکل مضمونش  منتشر و مستتر بود.

هریک از این سه سریال را می توان در یک مضمون اصلی و از منظر یک پیام مهمش نگریست و از دریچه این مناظر فکری به تحلیل و نقدشان نشست.

در سریال اول «جلوه» ای که انسان «مومن» و متدین «بازتاب» می یابد شایان توجه است و در سریال دوم وجهی که از «طنز و فکاهه» به مخاطب عرضه می شود و در سومی نوع مواجهه ای که انسان با «تقدیر» الهی دارد و تجلی ایمان و «تقوا» در مصاف گناه نکردن یا خطا کردن.

به نظر می رسد مهم ترین وجوه مضمونی و مفهومی این سه سریال همین موارد هستند و نقد نگاهی که این سریالها به این مقولات دارند میتواند بازگو کننده و روشنی بخش نوعی نگاهی باشد که در آنها ترویج و تهییج شده است.

هر سه این موقعیتها را می توان در سه دستاورد که از مجموعه این سریالها منتج شده اینگونه عنوان کرد:

-تصویری اشرافی و عصبی از انسان مومن و جلوه ای منزوی و افسرده از آدم خوب قصه در کاراکترهای سریال راز پنهان( اشاره به پدر و مادر فرامرز و مرد باغبان)

-جلوه لودگی، سنبل کاری، جوک گویی و مبتذل سازی ذیل عنوان طنز و کمدی در سریال به شدت ضعیف و نازل چمدان( اشاره به ساختار و محتوای نازل و دم دستی این مجموعه)

-قلب ماهیت در ذات منویات ماه رمضان از تمرین دوری از گناه به آموزش خطاکاری و آلودگی با راههایی همچون بچه دزدی و مخفی کاری و...در سریال خداحافظ بچه( اشاره به محتوا و داستان اصلی این مجموعه)

خب؛ وقتی ماحصل اصلی محتوای سه مجموعه سریال تلویزیونی ماه رمضان عبارت می شود از «تصویر مغشوش و غلط از آدم مذهبی»، آلودن تربیت بصری و «تخریب ذهن مخاطب به نام طنز» و به کام لودگی و بالاخره «آموزش خلافکاری و تمرین گناه آلودگی» به جای تقوای الهی دیگر چه توقعی می توان داشت از تأثیری که این نوع برنامه ها بر روح و روان مخاطبان خود برجای می گذارد؟!

آنهم در موقعیت بکر و بی­نظیر و ملکوتی ماه رمضان که لحظه لحظه آن غنیمت و موقف استعانت از خداوند برای بهتر زیستن و پاک شدن و بالا رفتن است.

حقیقت آن است که سریالهای ماه رمضان امسال یکی از ضعیف ترین و پرعیب و ایرادترین تجربیات تلویزیون در این مقوله و قالب برنامه سازی بود.

و این قضیه وقتی تأثربرانگیزتر و وخیم تر می شود که مجموعه لودگی های دل‌آشوب به نام «خنده بازار» را هم به آن اضافه کنیم که با آن حجم از رقص و موسیقی تند و تابوشکنی های بیانی و رفتاری آنهم در ماه مبارک و عزیز رمضان، دل مومنین را به شدت آزرد و فاصله ای فاحش میان آنها و رسانه ملی ایجاد نمود.