اوقات فراغت تابستانی، سه ماه زنگ تفریح نیست!
  اشاره فصل گرم تابستان که فرا می رسد، یکی از موضوعاتی که ذهن بسیاری از مسئولان و خانواده ها را به خود مشغول می کند، بحث اوقات فراغت کودکان ، نوجوانان و جوانان و چگونگی گذران آن است.

اواسط خردادماه به بعد که می شود، نهادها و دستگاه های فرهنگی  واجرایی در این خصوص دست به کار شده و به برنامه ریزی برای اجرای دوره های تابستانه مشغول می شوند.

گرچه دستگاه ها و نهادهای پرتعدادی هم در خصوص بحث غنی سازی اوقات فراغت دست اندرکار هستند اما به نظر می رسد که هنوز هم کشور ما در این مساله، با موازی کاری ها و بعضا کم کاری هایی روبروست.

با توجه به اهمیت مبحث ، پایگاه اطلاع رسانی بسیج طلاب  در قالب گزارشی به میان حوزویان رفته و دیدگاه های آنان را راجع به مساله اوقات فراغت و چرایی مشکلات بر سر راه آن و به ویژه راهکارهای حل آن ها جویا شده است. آن چه در ادامه می آید، چکیده ای از این نظرات و دیدگاه هاست؛

* اهمیت اوقات فراغت از دیدگاه اسلامی

حجت الاسلام و المسلمین کاظم زاده، از مبلغین باسابقه حوزوی با اشاره به روایتی از پیامبر (ص) گفت: رسول گرامی اسلام (ص) می فرمایند؛ دو نعمت است که بسیاری از مردم با آنها آزموده می شوند : فراغت و تندرستی؛ این حدیث نشان دهنده اهمیت مساله اوقات فراغت و لزوم نگاه جدی مسئولان برای غنی سازی هر چه بهتر آن است.

* نقش اوقات فراغت در سلامتی و طول عمر

وی همچنین با اشاره به این نکته که تفریح و زندگی فعال برای سلامتی فرد اهمیت فراوانی دارد، افزود: یکی از عوامل موثر در طول عمر انسان، داشتن برنامه های تفریحی و فراغت سالم است؛ به همین خاطر اسلام نیز به این مهم توجه ویژه ای داشته و راهکارهایی را نیز به نوبه خود اعلام داشته است که می تواند الگوی ما در فعالیت های فرهنگی باشد.

* لزوم جدا کردن نسل جوان از برنامه های منحرف

حجت الاسلام و المسلمین کاظم زاده تصریح کرد: ما باید به نحوی کار کنیم که فلان جوان و نوجوان به جای آن که پای برنامه های مبتذل ماهواره ای و سایت های مستهجن اینترنتی بنشیند، علاقه مند شود که در کلاس های قرآن و نهج البلاغه شرکت کرده و به این وسیله درس زندگی بیاموزد.

وی همچنین اضافه کرد: اگر می بینیم که متاسفانه گرایش به برنامه های انحرافی و فساد زیاد است به خاطر این است که یک جای کار ما می لنگد و لذا مسئولان باید در برنامه ریزی ها و سیاست  گزاری های خود تجدیدنظر کنند و ببینند پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) در این باره چه فرموده اند ، سعی کنند آن ها را عملیاتی سازند.

* اوقات فراغت برای طلبه معنا ندارد!

مصطفی درخشنده، طلبه پایه هفتم حوزه علمیه قم با اشاره به این که برای یک طلبه اوقات فراغت به معنایی که برای عامه مردم وجود دارد، مطرح نیست، اظهار داشت: بنده خودم از ابتدای سال تحصیلی برای خود یک برنامه طراحی کرده ام که بخشی از آن را در ایام تابستان انجام می دهم.

وی افزود:  اگر هر طلبه ای در زندگی روزانه خود قائل به یک برنامه باشد، دیگر با وقت بطالتی روبرو نمی شود و لذا اوقات فراغت به معنای این که مثلا سه ماه بیکار باشد برای او  پدیدار نمی گردد.

* بی توجهی ممنوع!

این طلبه جوان در عین حال در ادامه صحبت های خود، با تاکید بر این که مسئولان باید برای اوقات فراغت دانش آموزان فکری جدی کنند، گفت: با توجه به این که هرم جمعیتی کشور ما عمدتا جوان است بی توجهی نسبت به غنی سازی اوقات فراغت این جمعیت انبوه باعث بروز و ظهور آسیب های زیادی می شود.

وی اضافه کرد: بی شک اگرجوانان به حال خود واگذار شوند، احتمال انحراف، بزهکاری و اعتیاد آنان می‏رود و لذا مسئولان باید بدانند که خدای ناکرده اگر در این باره اهمال و کم کاری داشته باشند در پیشگاه خدا و مردم مسئول هستند و باید جوابگو باشند.

* نهادهای متعدد و برنامه ریزی های نادرست

میثم صادقی، طلبه پایه چهارم نیز با اشاره به تعدد سازمان ها و نهادهای متولی اوقات فراغت ابراز داشت: در جایی مطلبی می خواندم که نوشته بود، بیش از 20 سازمان  و نهاد مهم متولی این کار هستند اما با این حال شاهد هستیم که در این باره آن طور که باید و شاید برنامه ریزی درست انجام نمی شود.

* اجرای یک طرح جامع ضروری است

وی افزود: اگر همه این نهادها دست به دست هم داده و با هفکری و تعامل کارشناسانه به یک طرح جامع برای ساماندهی اوقات فراغت جوانان و نوجوانان دست یابند، نتایج بسیار خوبی از این باب حاصل خواهد شد که خشنودی و اطمینان خاطر خانواده ها را نیز فراهم می آورد.

* برنامه های اوقات فراغت با پشتوانه معنوی باشد

حجت الاسلام و المسلمین موسوی نسب، از فضلای حوزه نیز با اشاره به این که لزوم اتخاذ رویکرد اسلامی و دینی به طرح اوقات فراغت تابستان یکی از مهم ترین دغدغه های علما و قشر متدین جامعه را تشکیل می دهد، خاطرنشان کرد: آن چه مهم است این که ما باید با عنایت به دستورات دین مبین اسلام و آن چه از مکتب اهل بیت (ع) آموخته ایم برای اوقات فراغت نسل جوان برنامه ریزی داشته باشیم و البته از افراط و تفریط در این باره به شدت بپرهیزیم.

* هم سرگرمی ، هم محتوایی

وی با بیان این که بازی و نشاط و سرگرمی لازمه زندگی کودکان و نوجوانان و به طور کلی هر انسانی است، گفت: ایام فراغت تابستانی باید در درون خود هم واجد عنصر نشاط و سرگرمی باشد و هم این که برنامه های آن توام با محتوای اسلامی و اخلاقی و تربیتی باشد.

* گلایه از بی عدالتی در امکانات تفریحی و ورزشی

حجت الاسلام سید محمد حسینی تبار که هم اکنون سه سالی است در دروس خارج فقه و اصول شرکت می کند، با تاکید بر مساله لزوم عدالت در اختصاص بودجه های فرهنگی و ورزشی مربوط به اوقات فراغت جوانان و نوجوانان تصریح کرد: واقعیت غیر قابل انکاری که وجود دارد این است که امکانات ورزشی و تفریحی مناسب،معمولاً در مناطقی بیشتر وجود دارد که دارای تراکم جمعیتی کمتری است.

وی اضافه کرد: به عنوان مثال مناطق پایین شهر معمولا دارای سالن‏های ورزشی و امکانات کم هستند و حال آن که در مناطق مرفه نشین کاملا برعکس است؛ این در حالی است که مسئولان و متولیان اوقات فراغت نباید به این گونه برنامه ها ، صرفا از باب درآمدزایی نگاه کنند.

* اسلام با بطالت مخالف است

حجت الاسلام حسینی تبار ادامه داد: این یک اصل کلی است که در شهرهای بزرگ با جمعیت بالا، امکانات مربوط به اوقات فراغت به هیچ وجه پاسخگوی نیازهای مردم نیست و از طرف دیگر برای اکثر مردم استفاده از یک مکان ورزشی و یا تفریحی سالم، هزینه گزافی را می‏طلبد که معمولاً از عهده آنان بر نمی‏آید، به همین سبب است که بعضا می بینیم اوقات تابستان برای بسیاری از نوجوانان و جوانان به بطالت و بیهودگی می‏گذرد و اسلام کاملا با این که وقت ارزشمند انسان ها به بطالت بگذرد کاملا مخالف است.

* بازی های رایانه ای آسیب زاست

احمد غفرانی ، طلبه جوانی که در دانشگاه همدان در رشته جامعه شناسی فارغ التحصیل شده است، نیز در بیان نظر خویش با اشاره به این که ما باید خوراک فکری مناسب برای ایام فراغت دانش آموزان و جوانان تولید کنیم ، بیان داشت: بر اساس آمار ، در حدود 80 درصد بازي هاي رايانه اي که در کشور ما  مورد استفاده قرار می گیرد، خشونت و تشويق به کشتن پليس و انسان هاي درستکار يک ارزش مهم به حساب می آید؛ خب طبعا مشخص است که خروجی این گونه بازی ها چه خواهد بود.

وی تاکید کرد: واقعیت آن است که امروزه  بازي هاي رايانه اي به عنوان پديده اي جديد،  بخش زيادي از اوقات روزمره جوانان را در اختيار گرفته و موجب شده که شخصيت جوانان و نوجوانان کشور دستخوش تغييرات جدي شود که متاسفانه در بسیاری موارد این تغییرات منفی و آسیب زا بوده است.

* لزوم تولید بازی های رایانه ای بومی و اسلامی

وی همچنین خاطر نشان کرد: در شرایطی که انواع و اقسام بازی های فکری و رایانه ای غربی که برای ذهن و فکر نسل جدید به سان سم می باشد، تولید می گردد ما باید بتوانیم با بهره گیری از آیات و روایات، بازی های رایانه ای بومی و اسلامی تولید نماییم.