رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: بزرگانی همچون علامه طباطبایی حقیقتا حق بسیار بزرگی بر حوزویان دارند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بسیج طلاب آیت الله محمد تقی مصباح یزدی،  طی سخنانی در همایش ملی مبانی و روش تفسیری علامه طباطبایی که در سالن همایش‌های موسسه امام خمینی‌(ره) قم برگزار شد، با اشاره به مطلب فوق اظهار داشت: خوشبختانه امروز شیوه تفسیری علامه طباطبایی از سوی شاگردان ایشان از جمله حضرت آیت الله جوادی آملی دنبال می‌شود که حقیقتا مایه مسرت است.

ایشان همچنین در تشریح معنای تفسیر قرآن به بیان برخی دیدگاه‌های تفسیری در طول تاریخ شیعه و اسلام پرداخته و گفت: علامه طباطبایی مدعی نبوده که ما می‌توانیم همه جزییات مربوط به دین و احکام را از قرآن استخراج کنیم و لذا ایشان هیچ جا نمی گوید که ما بطون و مساله تاویل را از این کتاب الهی می‌توانیم در آوریم.

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: برای مشخص شدن شیوه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان مبنی بر تفسیر قرآن به قرآن، ما می‌توانیم از شواهد و قراین و یا شرایط و اقتضائات زمانی ایشان بفهمیم که مراد چه بوده است.

ایشان با اشاره به گرایشات متعدد در تفاسیر قرآن کریم، ابراز داشت: علامه طباطبایی می‌گفت قرآن مقاصدی دارد که می‌خواهد مخاطبش همان معنا را بفهمد و البته این مطالب حواشی دارد؛ به عنوان مثال قرآن می‌فرماید« اقیموا الصلوة» اما این که نماز چند رکعت دارد و چگونه باید خوانده شود را پیامبر(ص) برای مردم توضیح می‌دهد.

آیت الله مصباح یزدی گفت: قرآن تفسیر آن چیزی است که الان می‌خواهد آن را بیان کند، لذا منظور ما از تفسیر، بطون و حواشی و تاویل آیات نیست لذا ما معتقدیم که تفسیر یعنی بیان معنای ظاهری قرآن.

ایشان افزود: طبعا این یک مساله عقلایی است که فرضا در بررسی الفاظ قرآنی باید با قواعد ادبی و زبانی در راستای شناخت آن‌ها بهره برد.

رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) همچنین اضافه کرد: ما البته گاهی نیز با قرائن مقامی در امر تفسیر قرآن کریم روبرو هستیم که در این خصوص باید با وقایع تاریخی آشنا باشیم و از قرائن مقامی سر در آوریم؛ البته این مباحث بدان معنا نیست که قرآن برای تفسیر خود احتیاج به غیر دارد.

ایشان با اشاره به این که داستان بطون و تاویل اصلا ربطی به تفسیر قرآن ندارد، بیان داشت: طبعا در علوم یک سری از مسایل به صورت قطع و یقین مطرح است، اما بسیاری از مسایل هست که راه حل‌هایی که در آن‌ها ارایه می‌شود، ظنی و غیر یقینی است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: در علم فقه نیز این گونه است؛ به طوری که بسیاری از احکام ما ظنی است.

ایشان تصریح کرد: وقتی علامه طباطبایی در نوشتن تفسیر خود که عالمانه است از روش تفسیر قرآن به قرآن استفاده می‌کند، این بدان معنا نیست که کار ایشان تمام و کمال است؛ چرا که علم بشری این چنین است و لذا ما شاهدیم که در مسایل علمی بشری اختلاف نظرها گاه به صد در صد می‌رسد.

آیت الله مصباح یزدی همچنین اظهار داشت: نباید انتظار داشت که اگر روش معتبری برای تفسیر ارایه می‌شود دیگر هیچ نوع اختلافی در آن شاهد نیستیم و آن مفسر هم مرتکب هیچ اشتباهی نمی شود.