اربعین کلیمی چیست؟ / توضیحی درباره چله گیری

Submitted by elmi on

به گزارش خبرگزاری حوزه، اربعین کلیمی از اول ذیقعده تا دهم ذیحجّه است. زمانی که حضرت موسی کلیم به کوه طور رفت و چهل روز مهمان خداوند بود و در این ایام به مناجات پرداخت.

از دیرباز این زمان نزد اهل معرفت یکی از زمانهایی است که جایگاه ویژه ای در ایام سال داشته است. چله گیری به معنای انزوای از خلق و دوری از جامعه نیست آنگونه که برخی از جهله صوفیه پندار می کنند؛ بلکه منظور آن است که انسان در این زمان خاص و به مدت خاص (چهل روز) مراقبت خود را بیشتر نماید. عدد چهل در تکمیل نفوس نقش ویژه ای دارد.

آنچه که در روایات توصیه شده اینست که برای اینکه عملی راسخ شود حدود یکسال مداوت داشته باشد. عمل مستحبی اندک مداوم گاهی بر عمل زیاد کوتاه مدت ترجیح داده شده است.

  عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ مَا أَخْلَصَ الْعَبْدُ الْإِیمَانَ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ یَوْماً أَوْ قَالَ مَا أَجْمَلَ عَبْدٌ ذِکْرَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ یَوْماً إِلَّا زَهَّدَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِی الدُّنْیَا وَ بَصَّرَهُ دَاءَهَا وَ دَوَاءَهَا فَأَثْبَتَ الْحِکْمَةَ فِی قَلْبِهِ وَ أَنْطَقَ بِهَا لِسَانَهُ…/ امام باقر (ع) فرمود: هیچ بنده‏ ای چهل روز ایمانش را بخدای عزّوجلّ خالص نگرداند یا فرمود: هیچ بنده‏ ای ذکر خدا را چهل روز نیکو انجام ندهد جز آنکه خدای عزّوجلّ او را نسبت بدنیا زاهد سازد و درد و داروی دنیا را باو بنماید، پس حکمت را دلش ثابت کند و زبانش را به آن گویا سازداصول کافی ج: ۳ ص: ۲۷

  در کتاب  سیر و سلوک علامه سید مهدی  بحر العلوم این چنین آمده است:

«خاصیت اربعین در ظهور فعلیّت‌ و بروز استعداد و قوّه‌  و حصول‌ ملکه‌، امریست مصرح به در آیات و اخبار و مجرب اهل باطن و اسرار».

  زمان و مکان تاثیرات خاصی را بر روح سالکان الی الله دارد، مثلا هیچ زمانی بالاتر از شبهای قدر برای درک فیوضات در روایات توصیه نشده و همچنین بهترین مکانها مسجد الحرام و زیارتگاه های امامان معصوم بویژه سرزمین کربلا و پس از آن مساجد  هستند، همه اینها برای آنست که انسان تهذیب نفس را بر اساس دین بالا ببرد نه آنکه معاذ الله دچار بدعت خانقاه و درویش بازی و سلوک شیطانی شود. خوش به حال کسی که تمام ایام سال را پر توان و پر نشاط به عبادت می پردازد.

  در ادامه گفتاری از حضرت استاد علامه جوادی آملی تقدیم می گردد.

طبق سفارش بزرگان دین فلسفه نماز ذی الحجه که از شب اول تا شب دهم ادامه می یابد، ممکن است علت های گوناگونی داشته باشد، از جمله اینکه اگر مسلمانی به علت های گوناگون مانند عدم استطاعت مالی یا بیماری نتواند به حج برود می تواند با خواندن این نماز در ثواب حجاج بیت الله الحرام سهیم گردد.

  این نماز دو رکعت است که بین نماز مغرب و عشاء قرائت می گردد و نمازگزار بعد از خواندن سوره حمد و توحید می بایست آیه ۱۴۲سوره اعراف “وَوَاعَدْنَا مُوسَی ثَلاَثِینَ لَیْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً…” را تلاوت نماید.

  حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی نیز در رابطه با اربعین کلیمی و آثار آن و شروع این ملاقات فرمودند:

اربعین گیری از بهترین راه های دریافت فیوضات است که “مَن أخلص لله أربعین صباحا تنفجر ینابیع الحکمة مِن قلبه علی لسانه” آنگاه اگر کسی سخن می گوید از چشمه جوشان دل خودش حرف می زند و اگر دست به قلم می برد و چیز می نویسد از چشمه جوشان قلب خودش حرف می زند این راه برای همه است.

  معظم له به دفع شبهه برداشت غلط از معنای اربعین گیری پرداخته و ابراز داشتند:

چلّه گیری به معنای جدا شدن از جامعه نیست، بلکه جدا شدن از دنیا است نه از خلق دنیا.

در متن مردم بودن، مردمی بودن برای مردم کار کردن دنیا نیست بلکه آخرت است.

حال طرح مسئله اربعین و چلّه گیری برای آن است که اربعین کلیمی از اول ذیقعده تا دهم ذیحجّه بود. وجود مبارک موسای کلیم که چلّه گرفت و اربعینی داشت که به اربعین کلیمی معروف است. این چهل شبانه روز وجود مبارک موسای کلیم در طور مهمان خدا بود؛ نه خوابی داشت نه غذایی ونه استراحتی. در طیّ این چهل شبانه روز مهمان مناجات الهی بود و اینکه فرمود”وَوَاعَدْنَا مُوسَی ثَلاَثِینَ لَیْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً” همین است. اولِ میقات وقت ملاقات سی شبه بود بعد ده شب اضافه شد که چهل و اربعین کلیمی شد. این جزو دستورات رسمی دین مااست، اینها جزو نوآوری های دین است.